لنز استوانهای حاوی مجموعهای از عدسی ها است که نور را از خود عبور داده و به درون دوربین هدایت میکند و باعث میشود که تصویر به صورت واضح بر روی سنسور تصویر یا (Image sensor) منعکس شود. قدرت و کیفیت لنزها به عوامل گوناگونی بستگی دارد که مهمترین آنها فاصله کانونی و عدد لنز است. هرچه فاصله کانونی لنز کمتر باشد، لنز زاویه دید بازتری دارد و به اصطلاح، لنز وایدتر است و هرچقدر فاصله کانونی بیشتر باشد زاویه دید کوتاهتر خواهد بود. برخی از لنزها فاصله کانونی ثابتی دارند و برخی دیگر متغیرند، لنزهایی که فاصله کانونی متغیر دارند انعطافپذیری بیشتری دارند و به آن ها لنز های وریفوکال می گویند. در مقابل آن ها لنزهای ثابت یا فیکس هستند. لنزهای ثابت به علت هزینه پایین به مراتب رایج تر است. لنزهای ثابت تنها می توانند در یک زاویه ثابت برای شما تصویر ایجاد کنند. رایج ترین انواع لنزهای ثابت لنزهای 3.6 میلیمتر، 2.8 میلیمتر و 4 میلیمتر هستند. استفاده از لنزهای ثابت با فاصله کانونی دیگر به ندرت صورت می گیرد.
لنز های ثابت و متغییر
لنزها به دو دسته تقسیم می شوند :
- لنزهای با فاصله کانونی ثابت
- لنزهای با فاصله کانونی متغییر
فاصله کانونی به میزان همگرایی (فوکوس) یا واگرایی (دیفیوز) شدن پرتوهای نور گفته میشود. هر چه فاصله کانونی، کوتاه تر باشد، قدرت و تمرکز نور بیشتر و هر چه فاصله کانونی بلندتر باشد، قدرت و تمرکز نور کمتر میشود.
لنز ثابت
در این دسته از لنز ها فاصله کانونی بین عدسی و سنسور تصویر برداری ثابت می باشد. با توجه به ثابت بودن فاصله کانونی میزان زاویه دید نیز در این دسته از لنز ها ثابت می باشد.
لنز متغییر
همانطور که از نام آن مشخص می باشد فاصله کانونی در این لنز ها بر اساس تعداد عدسی مقعر یا محدبی که در داخل آن ها کار شده تغییر می کند. میزان زاویه دید نیز در این لنزها متغییر می باشد. این تغییرات به صورتی است که با جابجا کردن عدسی های موجود در داخل لنز و تغییر فاصله کانونی نسبت به سنسور تصویر برداری می توان دوری و نزدیکی را در مقابل سنسور تغییر داد. بر روی لنز های متغییر دو عدد دسته جهت تغییر فاصله کانونی وجود دارد. یکی جهت دور یا نزدیک بردن تصویر و دیگری جهت تثبیت فاصله کانونی جهت عملیات فوکوس کردن تصویر می باشد.